Në vend të tre provimeve eksterne dhe një intern, nxënësit e shkollave të mesme në vitin e fundit do të japin dy provime eksterne dhe dy interne dhe detyrë projektuese të maturës shtetërore, ndërkaq në pajtim me marrëveshjen e arritur me Qeverinë, më së voni deri më 5 mars duhet sërish t’i regjistrojnë provimet që do t’i kalojnë, përkatësisht kanë mundësi t’i ndryshojnë ato që i kanë paraqitur.
Në takim me kryeministrin Zoran Zaev, Unioni i nxënësve të shkollave të mesme u dakordua të kenë dy në vend të tre provimeve eksterne, me atë që provimi i tretë ekstern hiqet në rang të provimit interne, së bashku me provimin tjetër intern që tashmë e kanë për ta kaluar. Në vend se prej 29 majit, kalimi i matures shtetërore është shtyrë për një javë dhe sesioni i provimeve do të fillojë prej 5 qershorit.
Programet për provimet eksterne do të shkurtohen dhe për atë do të vendosë grupi i punës, i përbërë nga përfaqësuesit e Byrosë për zhvillim të arsimit, nga Unioni dhe nga mësimdhënës të nominuar nga ajo, ndërsa me grupin e punës do të kryesojë një përfaqësues nga Kabineti i kryeministrit. i tërë procesi duhet të përfundojë deri nga mesi i marsit.
Me marrëveshjen e arritur pranohen kërkesat e Unionit të nxënësve të shkollave të mesme – mësimdhënësit t’i ndajnë materialet për provimet interne dhe bazën e pyetjeve më së voni tre javë para ditës së provimit dhe ato të përmbajnë së paku 60, e më së shumti 100 pyetje. Do të rritet koeficienti tek provimi joadekuat ektern nga 0,5 në 0,9 përkatësisht nga 5 në 9 pikë. Provimi I parë ekstern (Gjuha amtare) duhet të konsiderohen si adekuat nga të gjitha institucionet e arsimit të lartë në vend, ndërsa Qendra shtetërore e provimeve të mundësojë që lëndët Estetikë dhe Filozofi (të cilat deri më tani ishin në listën për provimin e tretë ekstern) të jenë të dytët ekstern për maturantët në shkollat e mesme të artit.
Do të pranohet edhe ndryshimi në mënyrën e marrjes së pikëve për provimet interne, kështu që do të merren parasysh nota nga provimi dhe mesatarja e lëndës si bazë për marrjen e pikëve, përkatësisht njejtë do të marrin pjesë edhe nota edhe mesatarja. Universitetet, ndërkaq, duhet të publikojnë cilët nga Lista e lëndëve mësimore janë adekuate për programet e tyre studimore.
Kryeministri, Zoran Zaev sot në një deklaratë për mediat pas takimit me përfaqësuesit e Unionit të shkollave të mesme, tha se përmes dialogut është gjetur zgjidhje cilësore me kompromis me të cilën garantohet cilësia e provimit të maturës me të cilin mundësohet çdo maturant të mund të regjistrohet në fakultet këtu në shtet dhe jashtë tij.
“Nevojitej përshtatje e konceptit të maturës shtetërore për shkak të ndikimit të pandemisë mbi procesin arsimor dhe në bazë të shkëmbimit të përbashkët të argumenteve edhe për ne është e pranueshme gjithçka është në dobi të tyre. Ishte e nevojshme t’u dalim në ndihmë dhe ta gjejmë zgjidhjen më të mirë të mundshme”, tha Zaev, duke shtuar se është e domosdoshme matura shtetërore të pësojë ndryshime.
Në deklaratën e përbashkët me kryeministrin, kryetari I Unionit të nxënësve të shkollave të mesme, Blendi Hodai tha se kompromisi i përmbushë kërkesat e tyre, nuk e çrregullon sistemin dhe i mbron interesat e nxënësve.
“Me qëllim që nxënësit të kenë opsion t’i ndryshojnë provimet e tyre, nxënësit të cilët do ta japin maturën shtetërore duhet sërish t’i regjistrojnë provimet e tyre. Afati përfundimtar për këtë propozojmë të jetë e premte 5 mars. Në bisedat tona me Qeverinë gjetëm zgjidhje për ndryshimin e mënyrës së marrjes së pikëve për provimet interne. Do të merret parasysh nota e provimit dhe mesatarja për lëndën si bazë për fitimin e pikëve”, tha Hodai.
12 ditë prej fillimit të gjysmëvjetorit të parë maturantët, të organizuar nga Unioni i nxënësve të shkollave të mesme e bojkotuan mësimin sepse Ministria e Arsimit dhe Shkencës refuzoi ta ndryshojë konceptin e maturës shtetërore.